Kto dostanie 100 tys. zł? Znamy nazwiska kandydatów do Nagrody Szymborskiej

- To był bardzo trudny wybór, ponieważ wpłynęło wiele świetnych książek. Mam teraz tak dobrą i wyjątkową, a w związku z tym trudną sytuację, że i polska poezja i ta na język polski tłumaczona jest bardzo dobra. Dokonywaliśmy wyboru między różnymi poetykami. Widać natomiast, że poezja jest siłą współczesnej literatury, tą najmniej opłacalną częścią literatury, ale też najszybciej reagującą na problemy świata. To najbardziej ryzykowne książki, a o ryzyko w literaturze chodzi najbardziej - mówi dr Anna Marchewka, członkini kapituły Nagrody.

Do tegorocznej edycji konkursu zgłoszono 242 polskie tomy poezji wydane w roku 2023 oraz 65 książek tłumaczonych na język polski wydanych w latach 2022-2023. Jury wybrało pięć tomów: "Poradnik dla niedawno zmarłych" Magdaleny Bielskiej (Wydawnictwo a5), "Księżyc Grzybiarek" Agaty Jabłońskiej (papierwdole-Katalog Press), "Wilki" Marzanny Bogumiły Kielar (Wydawnictwo Znak), "Trasy przelotów" Michała Sobola (Wydawnictwo Nisza) oraz "zemla vulgaris" Katarzyny Szwedy (Biuro Literackie).

- Ten wybór to owoc wielokrotnych lektur, wspólnych rozmów i dyskusji wszystkich członków i członkiń kapituły – mówi o kulisach pracy jury Joanna Bociąg, sekretarzyni Nagrody.

Najlepszą książkę poetycką minionego roku poznamy podczas uroczystej gali na Festiwalu Miłosza, 7 lipca. Zwycięzca odbierze statuetkę oraz 100 tys. zł.

Nagroda została utworzona na życzenie Wisławy Szymborskiej zapisane w jej testamencie. W 2024 roku zostanie przyznana po raz dwunasty.

Co dwa lata Fundacja Wisławy Szymborskiej przyznaje także nagrodę za najlepsze tłumaczenie tomu poetyckiego na język polski. W tym roku trafi ona w ręce Macieja Topolskiego za przekład "Autobiografii czerwonego. Powieści wierszem" Anne Carson (Wydawnictwo Ossolineum, 2022).

- "Autobiografia czerwonego" to jest książka-legenda, na którą czekaliśmy długo, ponieważ w oryginale ukazała się w 1998 roku. Dostaliśmy książkę wyzywającą, odważną, którą trudno byłoby przyporządkować nie tyle do jednego gatunku, ale nawet rodzaju literackiego - mówiła o wyborze jury Anna Marchewka. - Książka ważna zwłaszcza dziś, bo Anne Carson stawia pytanie o to, co robimy z kanonem literackim, z podstawami kultury śródziemnomorskiej. Autorka jako znawczyni literatury antycznej wraca do podstaw i czyta jeszcze raz to, co zostało unieruchomione w kanonie i stawia sobie i nam pytanie o to, czy można te historie opowiedzieć raz jeszcze.

O tę nagrodę ubiegało się 65 tomów poezji tłumaczonych na język polski, wydanych w latach 2022-2023. Autorka i tłumacz najlepszego tomu otrzymają po 50 tys. zł.

Ubiegły rok, w stulecie urodzin autorki "Wołania do Yeti", ogłoszony został przez Senat RP Rokiem Szymborskiej.

- Planując wydarzenia z okazji stulecia urodzin Szymborskiej, doszliśmy do wniosku, że naszą największą bolączką jest to, że Szymborska nie jest specjalnie chętnie czytana przez młodych ludzi. Postawiliśmy sobie za cel, by do nich dotrzeć i wydaje się, że to się udało. Podczas tego jubileuszowego roku odbyło się kilkaset wydarzeń, Fundacja Szymborskiej nie była inicjatorem wszystkich, a często jedynie ich akuszerką. Mnóstwo z tych wydarzeń to inicjatywy lokalne, wiele instytucji i osób włączyło się w to, by o Szymborskiej przypomnieć w swoich społecznościach, starałem się jeździć wszędzie, gdzie to możliwe, by przecinać wstęgi i dziękować. Myślę, że Rok Szymborskiej się udał - podsumował Michał Rusinek, prezes Fundacji Wisławy Szymborskiej.

W ubiegłym roku planowane było otwarcie w Krakowie muzeum poświęconego Szymborskiej, wskazywano kolejne lokalizacje, ale póki co takiego miejsca wciąż nie ma. Michał Rusinek potwierdza, że takie rozmowy są nadal prowadzone.

- Jest pomysł, by uczcić rocznicę otwarcia parku Szymborskiej, a przy okazji jej 101 urodziny. Przy tej okazji otworzymy niedużą wystawę - zapowiada Michał Rusinek, dodając, że w Krakowie znajdzie się miejsce także na dużą wystawę o Szymborskiej.